Półkula mózgowa - która lepsza

A czym jest wynik testu badającego preferencję półkuli mózgowej, mówiący, że dominującą półkulą jest prawa lub lewa? Otóż oznacza to, że dana osoba częściej korzysta z połączeń między receptorem a prawą lub lewą półkulą. To tak jak z nauką jedzenia. Początkowo dziecko nie wie, którą ręka powinno trzymać łyżkę, więc eksperymentuje: raz je prawą a raz lewą ręką, z czasem zauważa, że wygodniej jest mu jeść np. prawą ręką. Zatem przy kolejnej okazji sięgnie prawą ręką po łyżkę, i z czasem stanie się jasne, że jest to dziecko praworęczne. Ale czy w związku z tym nie umiałoby tej samej czynności wykonać ręką przeciwną? Pewnie każdy z nas gdyby spróbował sam na sobie przeprowadzić taki eksperyment przekonałby się, że nie jest to niewykonalne, tylko trudniejsze.

Analogicznie dzieje się w przypadku korzystania z półkul mózgowych. W wyniku częstego stosowania jednych połączeń nerwowych stają się one silniejsze i nauka za ich pomocą staje się szybsza i łatwiejsza, a ponieważ istotą rozwoju jest również poszukiwanie optymalnych rozwiązań, bazujemy w procesie uczenia się na tym co znane, sprawdzone, i czego efekt można przewidywać. Oczywiście mimo preferencji do korzystania z jednej półkuli częściej niż z drugiej, nie zanika możliwość korzystania z obu. Ma to jednak duże znaczenie w przypadku uczenia się, ponieważ postrzegamy świat w taki sposób, w jaki robi to preferowana przez nas półkula mózgowa. Zatem jeśli docierające do nas komunikaty będą sprzeczne z naszymi preferencjami, to nauka będzie trwała dłużej i będzie wymagała większych nakładów energii niż wtedy, gdy informacja jest zgodna z naszymi właściwościami.

A czy mamy wpływ na wybór dominującej półkuli mózgowej

Wiele zależy od rodzaju zadań na jakie napotykał nasz mózg od pierwszych chwil życia i charakteru bodźców, które zadecydowały o tym, że jednych połączeń nerwowych używaliśmy częściej niż innych. Zadania o charakterze linearnym sprzyjają rozwojowi półkuli lewej, półkulę prawą zaś rozwijają doświadczenia o charakterze całościowym, globalnym.

I choć zgodnie z założeniami naukowców sytuacją optymalną jest integracja pracy obu półkul, to współczesne systemy nauczania dopiero zaczynają zauważać konieczność stosowania zadań rozwijających funkcje prawej jak i lewej półkuli mózgowej.

Od niedawna bowiem ludzie zdają sobie sprawę ze zróżnicowanych funkcji, jakie pełnią obie półkule. Wynikiem tej niewiedzy jest sytuacja wielu osób, które borykają się z problemami w nauce. Starają się one rozwiązywać różnorakie problemy za pomocą określonych połączeń nerwowych i korzystając z preferowanej półkuli mózgowej. Okazuje się jednak, że wówczas napotykają na swej drodze przeszkody, które z niewyjaśnionych dla nich przyczyn, nie pozwalają im nauczyć się pewnych rzeczy. Ich mózg próbuje poradzić sobie z problemem za pomocą znanych sposobów, ale okazuje się, że preferowana półkula nie jest w stanie sprostać zadaniu, które jest przeznaczone dla jej siostry. A zatem jakie zadania rozwiąże prawa a jakie lewa półkula?

Prawa półkula:

1. kontroluje ruchy lewej strony ciała;
2. odbiera bodźce sensoryczne z lewej strony ciała:
3. przetwarza w sposób sensoryczny, bez użycia słów lub za ich pośrednictwem, informacji płynących z obrazów, dźwięków i innych doznań sensorycznych;
4. odczytuje komunikaty pozawerbalne: mimika twarzy, tembr głosu, mowa ciała;
5. przyswaja informacje w sposób globalny;
6. nie ma świadomości porządku czasowego;
7. łączy części w całość;
8. uczenie się od całości do części;
9. odbieranie relacji wzrokowo – przestrzennych – rysowanie trójwymiarowych przedmiotów, budowle z klocków;
10. odbieranie emocji innych;
11. całościowe rozumienie muzyki – umiejętność grania ze słuchu;
12. kreatywność, pomysłowość, wyobraźnia dotycząca tego, czego jeszcze nie ma.

Lewa półkula:

1. kontroluje ruchy prawej strony ciała;
2. odbiera bodźce sensoryczne z prawej strony ciała;
3. przetwarzanie informacji symbolicznych: litery, cyfry, znaki;
4. komunikacja werbalna;
5. zdobywanie i przyswajanie informacji krok po kroku, w sposób linearny;
6. świadomość porządku czasowego;
7. analizowanie, rozbijanie całości na części;
8. uczenie się od części do całości;
9. słabe racje wzrokowo – przestrzenne;
10. koncentracja na słowach a nie na emocjach;
11. analizowanie muzyki;
12. kreatywność poprzez odwołanie się do istniejącego materiału.