Jest to drugi, obok Goethego, niemiecki poeta romantyczny, prekursor tego nurtu, współtwórca „przewrotu w kulturze” (nazywanego od tytułu dramatu F.M. Klingera
Sturm und Drang - okresem burzy i naporu), który głosił bunt wobec świata i zniechęcenie wobec rzeczywistości. Był lekarzem pułkowym w Stuttgarcie, potem kolejno w Manncheimie, Dreźnie i Weimarze, wykładał historię na uniwersytecie w Jenie. Uważa się go powszechnie za twórcę nowoczesnego dramatu, wyraziciela ideałów wolności i sprawiedliwości oraz romantycznego buntu jednostki przeciw ogarniającym ją społeczno-kulturowym zasadom feudalizmu.
Dzieła Schillera: dramaty Zbójcy, Fiesco, Intryga i miłość, Don Carlos, Maria Stuart, Dziewica Orleańska, Wilhelm Tell; ballady i poezje Rękawiczka, Nurek, Żurawie Ibikusa, Pieśń o dzwonie. Dramat Zbójcy przedstawia szlachetną postać nieszczęśliwego buntownika, dowódcy bandy zbójeckiej - Karola Moora, który zdecydował się podjąć walkę z feudalnym światem i zginął, broniąc ideałów jednostki i sprawiedliwości społecznej.
Jest to bohater tragiczny, będzie musiał dokonać straszliwego wyboru, który doprowadzi go do zabicia ukochanej kobiety. Intryga i miłość to „mieszczańska tragedia”, która przedstawia historię dwojga zakochanych ludzi - mieszczanki Luizy i barona Ferdynanda. Ich szczęście zostaje zniszczone przez dworskie intrygi oraz różnice i przesądy stanowe.
Do najbardziej znanych ballad należy Rękawiczka. Przenosi ona czytelnika w okres średniowiecza, na dwór królewski, gdzie odbywają się igrzyska z udziałem groźnych zwierząt. Na scenę wkraczają kolejno: „ogromne lwisko”, które „ziewy rozdarł straszliwe/ I kudły roztrząsł na grzywie,/ I wyciągnął cielska brzemię...”; potem tygrys „kłami błyska,/ Język wywala,/ Ogonem ciska...”; wreszcie dwa lamparty - „łakoma boju, para zajadła”. Niezwykle sugestywnie oddany obraz walki zwierząt budzi wśród zebranych dam i ich rycerzy lęk oraz przerażenie.
Zobacz też : Postawy romantyczne
Wtedy piękna Marta rzuca rękawiczkę między groźne bestie i poleca swemu rycerzowi Emrodowi, by, jeśli ją kocha, przyniósł jej zgubę. Rycerz dzielnie wchodzi między potwory, „śmiało rękawiczkę bierze” i rzuca ją w twarz swej wybrance serca ze słowami: „Pani! Twych wdzięków nie trzeba mi wcale”.
To niespodziewane zakończenie ballady świadczy o tym, że rycerz właściwie ocenił swą damę, kobietę próżną, która dla kaprysu naraża ukochanego na śmierć. Utwór początkowo baśniowy zamienia się więc dzięki takiemu zakończeniu w pełną goryczy refleksję nad fałszywym pojmowaniem miłości.
Ballada, znana nam dzięki tłumaczeniu A. Mickiewicza, ma typowo romantyczne cechy: sięga do historycznych obyczajów rycerskich, przedstawia nieszczęśliwa
miłość rycerza Emroda. Bohater to człowiek skłócony z otaczającą go rzeczywistością, a cały utwór ma charakter baśniowy.
Zobacz też : Romantyzm w Polsce
