Bóle wzrostowe u dzieci – przyczyny, jak łagodzić objawy?

bóle wzrostowe fot. Adobe Stock
Bóle wzrostowe mogą występować nawet u 20% dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Najczęściej pojawiają się po południu, wieczorem lub w nocy. Są niegroźne i można je łagodzić prostymi domowymi sposobami.
/ 31.03.2021 15:54
bóle wzrostowe fot. Adobe Stock

Spis treści:

  1. Bóle wzrostowe – czym są?
  2. Przyczyny bólów wzrostowych
  3. Jak łagodzić bóle wzrostowe?
  4. Bóle wzrostowe – kiedy należy udać się do lekarza?

Bóle wzrostowe – czym są?

Bóle wzrostowe u dzieci pojawiają się na ogół między 4. a 10. rokiem życia i mogą trwać do 10–12 roku życia. Dziecko odczuwa ból o niskim natężeniu przede wszystkim w obrębie nóg. Bolą najczęściej mięśnie z przodu ud, w łydkach oraz z tyłu, pod kolanami, zazwyczaj wieczorem lub w nocy. Bóle wzrostowe trwają od dziecięciu minut do kilku godzin, a następnie ustępują. Takie nieprzyjemne epizody zdarzają się kilka razy na tydzień, przez rok lub dłużej.

Przyczyny bólów wzrostowych

Lekarze nie są zgodni co do przyczyn występowania bólów wzrostowych. Część specjalistów twierdzi, że są związane z dużą aktywnością fizyczną dziecka (skakaniem, bieganiem) w ciągu dnia, która męczy i obciąża mięśnie kilkulatka. W rezultacie po dniu pełnym ruchu, dziecko odczuwa dolegliwości.

Inni lekarze twierdzą, że ból wzrostowy wynika z intensywniejszego wzrostu w nocy niż w ciągu dnia. Można stwierdzić, że proces wzrostu postępuje skokowo i jest intensywniejszy podczas snu. Płytki wzrostowe, które znajdują się na zakończeniach kości, zbudowane są z delikatnej tkanki. Kiedy dziecko biega lub chodzi, kości ulegają ściśnięciu, co w konsekwencji spowalnia wzrost. Zaległości organizm nadrabia podczas snu. Nie ma wtedy ucisku na płytki i mogą się one swobodnie rozwijać. Kości rosną szybciej, co w konsekwencji powoduje ból.

Specjaliści zauważyli także, że w okresie intensywnego wzrostu ścięgna stają się co pewien czas za krótkie w stosunku do szybciej rosnących kości. W konsekwencji dochodzi do napięcia ścięgien, a w konsekwencji dolegliwości bólowych.

Przyczyną bólów wzrostowych mogą być także zaburzenia w budowie ciała dziecka, a także inne poważne choroby.

Jak łagodzić bóle wzrostowe?

Kiedy lekarz wykluczy inne choroby, można wypróbować kilka sposobów, aby pomóc dziecku w przypadku bólów wzrostowych:

  • Uspokój dziecko. Pamiętaj, że ból przeraża dzieci, nawet wtedy, gdy jest wynikiem przeciążenia mięśni. Na spokojnie wyjaśnij, że ból nóg jest spowodowany przeforsowaniem i niebawem minie. Pamiętaj, że dziecko musi wiedzieć, że to, co czuje, nie jest wynikiem choroby i nic złego się nie stanie.
  • Zwalcz ból środkiem przeciwbólowym. Po wcześniejszej konsultacji z lekarzem możesz sięgnąć po łagodne środki przeciwbólowe, np. paracetamol. Jeżeli łagodny lek nie skutkuje, zapytaj lekarza o możliwość podania ibuprofenu.
  • Wykonaj masaż. Łagodne masowanie nóg dziecka może przynieść ulgę. Masuj nóżki długo i delikatnie.
  • Rozgrzej bolesne miejsca. Ciepła kąpiel, prysznic lub poduszka elektryczna mogą przynieść ulgę maluchowi. Pamiętaj, aby nie zostawiać dziecka bez opieki w trakcie używania poduszki elektrycznej, gdyż może prowadzić do przegrzania.
  • Zachęcaj dziecko do ćwiczeń rozciągających, nawet wtedy kiedy odczuwa ból. Ćwiczenia przydadzą się także po ustąpieniu nieprzyjemnych dolegliwości i przygotują ścięgna i mięśnie do kolejnego skoku wzrostu.
  • W nocy zadbaj o ciepło wokół nóg dziecka. To pomoże złagodzić bóle wzrostowe. Pamiętaj, że spanie z poduszką elektryczną może być niebezpieczne, dlatego nóżki otul kocem lub śpiworem.
  • Zadbaj o dietę dziecka. W czasie, gdy kości twojego dziecka intensywnie rosną, szczególnie ważne jest, aby dostarczać małemu organizmowi odpowiednich składników mineralnych. Dlatego też nie zapomnij o wapniu, witaminie D3 i cynku. Potrzebne składniki znajdziesz głównie w przetworach mlecznych, w chudym mięsie, rybach, warzywach i owocach. Podczas dnia nawadniaj dziecko. Dobre będą świeże soki z owoców i warzyw.

Bóle wzrostowe – kiedy należy udać się do lekarza?

Ból nóg u dziecka bywa niekiedy objawem choroby. Jeżeli dziecku towarzyszą któreś z poniższych objawów, należy udać się do lekarza:

  • obrzęk stawów lub mięśni,
  • gorączka,
  • ciągłe zmęczenie,
  • utrata łaknienia,
  • spadek masy ciała,
  • poranne bóle po przebudzeniu,
  • kulenie, utykanie,
  • opuchlizna.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to jak dziecko reaguje na dotyk w czasie, gdy skarży się na ból. Jeżeli nawet delikatne głaskanie jest bolesne, może to świadczyć o poważnym schorzeniu. Dziecko, które cierpi z powodu bólów wzrostowych lubi dotyk i delikatne głaskanie, gdyż to przynosi mu ulgę.

Pamiętaj, że ból który się pojawił należy skonsultować z lekarzem pediatrą. Niestety w dalszym ciągu nie istnieją specjalistyczne badania, które mogłyby potwierdzić bóle wzrostowe. Dlatego też lekarze stosują tzw. diagnozę wykluczenia. Ma ona na celu wykonanie badań w kierunku potwierdzenia lub wykluczenia schorzeń, które dają podobne objawy, np. nowotwór.

Do badań najczęściej zalicza się analizę krwi i RTG. Jeżeli dziecko ma bóle wzrostowe, wyniki badań będą w normie.

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 21.01.2013. 

Więcej o zdrowiu dziecka:
Toksokaroza u dziecka - jak wyglądają objawy i leczenie
Białaczka u dzieci – pierwsze objawy, badania i leczenie
Ból brzucha u dziecka – co oznacza i kiedy trzeba iść do lekarza
Ból głowy u dziecka - co oznacza z przodu głowy i gdy towarzyszą mu wymioty
Gorączka u dziecka w upały - kiedy to przegrzanie, a kiedy udar

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA